نیویورک اخیرا قانونی را برای منع استفاده از گاز طبیعی و سایر سوختهای فسیلی در بیشتر ساختمانهای نوساز وضع کرده است؛ اولین ایالتی که چنین میکند.
این یک پیروزی برای فعالان مبارزه با تغییر اقلیم قلمداد میشود، با این حال ممکن است در دادگاه با شکایت صنعت سوختهای فسیلی رو برو شود.
قانون تازه در واقع سیستمهای گرمایشی و پختوپز در ساختمانهای تازه را الکتریکی میکند. این قانون باید از سال ۲۰۲۶ برای ساختمانهای حداکثر هفت طبقه و از سال ۲۰۲۹ برای ساختمانهای بلندتر اجرا شود.
این مصوبه – که بخشی از بودجه ۲۲۹ میلیارد دلاری ایالت نیویورک است – برای برخی مراکز تولیدی، رستورانها، بیمارستانها و حتی ها استثنا قائل میشود.
کتی هوکل، فرماندار ایالت، گفت که این طرح شامل «۵.۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری برای کمک به کاهش بهای انرژی، کاهش تصاعد، و سرمایهگذاری در آب و هوای پاکیزه است که علاوه بر بیش از ۳۰ میلیارد دلاری است که این بودجه در زمینه مقابله با تغییر اقلیم تخصیص میدهد.»
منتقدان اما استدلال میکنند که تصمیم نیویورک حق انتخاب مشتری را محدود میکند و قبض ماهانه را افزایش میدهد چون برق در این ایالت در مجموع گرانتر از گاز است.
تا پیش از این دهها شهر و کانتی (بخش) در سراسر آمریکا ممنوعیت مصرف خانگی گاز را در ساختمانهای جدید اعمال کرده بودند که جزوی از یک حرکت ملی برای کاهش تصاعد گازهای گلخانهای است.
شهر نیویورک، سانفرانسیسکو، سن خوزه و سیاتل از جمله شهرهایی هستند که قبلا این سیاست را اتخاذ کردهاند.
اما اعمال آن در سطح ایالتی به معنی پیشرفت قابل توجه یک جنبش ملی برای مقابله با تغییر اقلیم است.
حدود ۱۱ درصد گازهای گلخانهای در آمریکا از خانهها و کسبوکارها متصاعد میشود. این رقم برای ایالت نیویورک ۳۰ درصد است.
حدودا نیمی از برق ایالت نیویورک با سوزاندن گاز طبیعی تولید میشود، بنابراین تا زمانی که برق تولیدی پاکیزه نباشد ممنوعیت استفاده از گاز طبیعی (عمدتا متان) در خانه به تنهایی برای مقابله با گرمایش کافی نخواهد بود.
اما قانونی که در سال ۲۰۱۹ در این ایالت وضع شد خواستار انتقال به انرژیهای تجدیدپذیر و پاکیزه مثل خورشیدی، بادی و آبی میشود. براساس آن قانون این ایالت باید تا سال ۲۰۵۰ میزان تصاعد گازهای گلخانهای خود را به اندازه ۸۵ درصد – نسبت به سال ۱۹۹۰ – کاهش دهد.
به گفته وزارت انرژی آمریکا ۶۱ درصد خانوارهای این کشور در سال ۲۰۲۰ برای گرم کردن خانه، گرم کردن آب یا آشپزی از گاز طبیعی استفاده کردند. این آخرین سالی است که داده ها برای آن موجود است.
جنجال بر سر اجاق گازی
کارشناسان چند سال است که درباره زیانهای اجاق گازی نه فقط برای تغییر اقلیم بلکه برای سلامتی هشدار میدهند. با این حال تلاش برای ممنوعیت آنها به صحنه جدال تازه فرهنگی بدل شده است.
پیشتر در سال جاری بعد از آنکه یک مقام فدرال گفت که دولت ممکن است اجاقهای گازی را ممنوع کند، جنجال بر سر آینده مصرف گاز شعله کشید. این مقام فورا حرف خود را پس گرفت و کاخ سفید هم گفت که جو بایدن، رئیس جمهور، از ممنوعیت آن در سطح ملی حمایت نمیکند.
در ماه آوریل دادگاه تجدید نظر منطقه ۹ فدرال آمریکا مقررات سال ۲۰۱۹ اعمال شده از سوی شهر برکلی کالیفرنیا برای منع گاز در خانههای جدید را نقض کرد. این رای – که از نظر حقوقی در همه آمریکا الزامی نیست – در پاسخ به شکایت صنعت رستوران صادر شد.
برکلی اولین شهری بود که چنین مقرراتی وضع میکرد
در مقابل حداقل ۲۰ ایالت از جمله آریزونا، اوهایو و تگزاس که مجالس آنها در دست جمهوریخواهان است قوانین به اصطلاح «بازدارنده» وضع کردهاند تا مانع اقدام دولتهای محلی (مثل شهرداریها) برای منع نصب سیستمهای گازی در خانهها شوند.
مخالفان ممنوعیت اجاق گازی در نیویورک آن را مضحک خواندند. رابر اورت، رهبر اقلیت جمهوریخواه در سنای ایالتی در بیانیهای با انتقاد از این طرح آن را خلاف قانون اساسی خواند و گفت که «بهای خدمات شهری و قیمت خانه را افزایش می دهد.»
خطر پنهان آلودگی هوای آشپزخانه
اجاقهای گاز موقع پختن غذا علاوه بر دیاکسیدکربن، ترکیبات اکسید نیتروژن تولید میکنند که با مشکلات تنفسی و بیماریهای قلبی عروقی مرتبط است.
براساس مطالعه دانشگاه استانفورد که در ژانویه ۲۰۲۲ منتشر شد سطوح اکسیدهای نیتروژن در آشپزخانه ظرف فقط چند دقیقه آشپزی روی اجاق گاز بدون هواکش از استانداردهای ملی ایالات متحده فراتر میرود.
مطالعه دیگری نشان داد کودکانی که در خانههایی با اجاق گاز زندگی میکنند بیشتر در معرض آسم هستند.
اما این اجاقها وقتی خاموشند هم میتوانند باعث نشت گاز متان شوند که یک گاز قوی گلخانهای است.
مطالعه دانشگاه استانفورد نشان داد که هرچند گاز متانِ متصاعد شده از اجاقهای گاز نسبت به میزان تصاعد بخش صنعت و کشاورزی ناچیز است، اما تاثیر قابل توجهی در گرمایش زمین دارد.
کارشناسان میگویند کاهش تصاعد متان همچنین از میزان اوزون در فضای نزدیک به سطح زمین – یعنی هوایی که تنفس میکنیم – کم میکند. اوزون یک گاز آلاینده است و برای انسان ضرر دارد.
متان برخلاف دیاکسیدکربن برای مدت نسبتا کوتاهی در اتمسفر باقی میماند، اما تاثیر گرمایشی آن خیلی شدیدتر از دی اکسید کربن است.
سیستمهای جایگزین
خانههای جدید به جای سیستمهای گازی میتوانند به اجاقهای القایی (اینداکشن) و سیستمهای سرمایشی و گرمایشی موسوم به «پمپ حرارتی» مجهز شوند.
اجاق القایی از طریق سیمپیچ مسی، یک میدان الکترومغناطیسی در زیر یک سطح شیشهای-سرامیکی ایجاد میکند.
حرارت فقط زمانی تولید میشود که دیگ یا تابهای که کف آن قابلیت قطبیسازی مغناطیسی دارد روی این سطح گذاشته شود. قابلمههای مسی یا آلومینیومی روی این اجاقها کار نمیکنند.
به نوشته وبسایت «انرژی استار» وابسته به سازمان حفاظت از محیط زیست آمریکا، بازدهی اجاقهای گازی حدود ۳۲ درصد و بازدهی اجاقهای الکتریکیِ معمولی که با مقاومت کار میکند (بدون کمک میدان مغناطیسی که همه نوع ظروف پخت و پز را داغ میکند) ۷۵ تا ۸۰ درصد است.
به گفته این سازمان بازدهی اجاقیهای جدیدتر القایی (الکترومغناطیسی) تقریبا ۸۵ درصد است.
برای گرم یا خنک کردن خانه هم سیستم «پمپ حرارتی» بازدهی خیلی بیشتری از وسایل گازی دارد. این سیستم مثل یخچال است، اما برعکس کار میکند.
درحالی که یخچال از طریق تبخیر و خنک کردن یک مایع، سرد میماند، پمپ حرارتی (heat pump) انرژی حرارتی را از هوای بیرون میگیرد و فشرده میکند. حرارت سپس با یک رشته سیم پیچ به داخل خانه منتقل میشود.
کارشناسان می گویند که این سیستمها بازدهی زیادی دارند چون برای ایجاد گرما سوخت نمیسوزانند. پمپ حرارتی با برق کار میکند که اگر با انرژی های تجدیدپذیر تولید شده باشد به خصوص پاکیزه است.
نصب «پمپ حرارتی» فعلا پرهزینهتر از سیستم های سنتی است، اما با توجه به بازدهی بالا مشتری احتمالا پول کمتری برای سوخت میپردازد.
روند جهانی
درحال حاضر چندین کشور جهان درحال بررسی ممنوعیت سیستمهای گازی در خانهها هستند یا اجرای چنین طرحهایی را شروع کردهاند.
دولت هلند در سال ۲۰۱۸ مقرراتی را برای جلوگیری از نصب این سیستمها معرفی کرد.
براساس طرح هلند همه ساختمانهای مسکونی تا سال ۲۰۵۰ باید به سیستمهای الکتریکی مجهز باشند.
دولت بریتانیا هم نصب آبگرم کن و بخاریهای گازی بعد از سال ۲۰۲۵ در خانههای جدید را ممنوع کرده است. قصد بریتانیا رسیدن به حالت کربن خنثی تا ۲۰۵۰ است.
آلمان قصد دارد نصب اکثر سیستمهای حرارتیِ نفتی و گازی را از سال آینده ممنوع کند.
در کالیفرنیا هم بیش از ۷۰ شهر و بخش (کانتی) نصب سیستمهای گازی در ساختمانهای جدید را ممنوع کردهاند یا برای منصرف کردن مردم از نصب آنها میکوشند.
کشورهای دیگری مثل دانمارک و سوئد هم درحال برداشتن گامهایی برای کاهش اتکا به گاز طبیعی و انتقال به منابع تجدیدپذیر در این زمینه هستند.
مطالب مرتبط: