کارشناسان تاکید دارند ارزش دلاری رشد اقتصادی روند کاهشی داشته است. بر این اساس ارزش دلاری تولید ناخالص داخلی ایران در تابستان ۱۴۰۱ معادل ۱۰۸.۶میلیارد دلار و در تابستان ۱۴۰۲ معادل ۹۷.۳میلیارد دلار خواهد شد که حاکی از کاهش ۱۰.۴درصدی رشد اقتصادی دلاری تابستان ۱۴۰۲ نسبت به تابستان ۱۴۰۱ است.
به گزارش پایگاه خبری بهره ورنیوز به نقل از آینده نگر، میانگین رشد اقتصادی در 6 ماهه اول 1402، 7.5 درصد بود. بر همین اساس کارشناسان رشد اقتصادی در پایان سال 1402 را در خوشبینانه‌ترین حالت 7.5 درصد و در حالت بدبینانه 6.1 درصد پیش می‌کنند. تولید ناخالص داخلی (به سال پایه 90) نیز براساس تخمین‌ها تا پایان 1402 به 878.9 همت خواهد رسید.
همچنین بر اساس آخرین نتایج حساب‌های ملی فصل مرکز آمار کشور، تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت ۱۳۹۰ (واقعی) در تابستان ۱۴۰۲ به رقم ۲۱۹۰هزار میلیارد ریال با احتساب نفت و ۱۸۵۰هزار میلیارد ریال بدون احتساب نفت رسیده است. مقایسه تولید ناخالص داخلی واقعی تابستان ۱۴۰۲ با تابستان ۱۴۰۱ گویای آن است که رشد تولید ناخالص داخلی واقعی ۷.۱درصد و رشد آن بدون نفت ۴.۲درصد بوده است.
در تابستان ۱۴۰۲ گروه صنایع و معادن اما رشد منفی ۰.۴درصدی داشته است. در نگاه کلی، رشد اقتصادی تجربه‌شده در تابستان ۱۴۰۲ در مقایسه با رشد اقتصادی فصل‌های تابستان از سال ۱۳۹۶ و به بعد جزو رشدهای اقتصادی فصلی بالا به شمار می‌آید. البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که رشد اقتصادی تجربه شده در تابستان 1402، بیشتر ماهیت نفتی دارد.
از طرفی تداوم رشد اقتصادی نیازمند سرمایه‌گذاری در بخش مولد اقتصاد است. این در حالی است که سرمایه‌گذاری در ماشین‌آلات بخش تولید طی سال‌های اخیر روندی کاهشی داشته است و در برخی سال‌ها از جمله سال 97، 98 و 99 رشد منفی بسیار بالا را تجربه کرده است.
کارشناسان همچنین تاکید دارند ارزش دلاری رشد اقتصادی روند کاهشی داشته است. بر این اساس ارزش دلاری تولید ناخالص داخلی ایران در تابستان ۱۴۰۱ معادل ۱۰۸.۶میلیارد دلار و در تابستان ۱۴۰۲ معادل ۹۷.۳میلیارد دلار خواهد شد که حاکی از کاهش ۱۰.۴درصدی رشد اقتصادی دلاری تابستان ۱۴۰۲ نسبت به تابستان ۱۴۰۱ است.
همچنین ارزش دلاری چهار فصل منتهی به تابستان ۱۴۰۱ معادل ۳۷۵.۷میلیارد دلار و ارزش دلاری چهار فصل منتهی به تابستان ۱۴۰۲ معادل ۳۳۵.۸میلیارد دلار خواهد شد که از کاهش ۱۰.۶درصدی رشد اقتصادی دلاری چهار فصل منتهی به تابستان ۱۴۰۲ نسبت به چهار فصل منتهی به تابستان ۱۴۰۱ حکایت دارد.
تهدید رشد اقتصادی در 1403
در بودجه 1403، رشد اقتصادی 7 درصدی هدف‌گذاری شده است. این هدف‌گذاری با استناد به رشد اقتصادی 6 ماهه اول سال 1402 است. این در حالی است که صندوق بین‌المللی پول در گزارشی رشد اقتصادی ایران برای سال 2024 را کاهشی پیش‌بینی کرده است.
براساس این پیش‌بینی در سال 2024 رشد اقتصادی ایران با کاهش نسبت به سال 2023 به 3.7 درصد و در پیش‌بینی دیگر به 2.5 درصد خواهد رسید. مقایسه با کشورهای پیرامونی نیز حاکی از این است که ایران در رتبه ششم در میان 18 کشور قرار خواهد گرفت.
کاهش سرعت رشد اقتصادی که از سال 2023 آغاز شده اما همچنان تا سال 2025 ادامه خواهد یافت؛ براساس پیش‌بینی IMF، رشد اقتصادی پیش‌بینی‌شده برای ایران در سال 2025 به 2.3 درصد می‌رسد و ایران در جایگاه دوازدهم منطقه قرار خواهد گرفت. همچنین به دلیل ادامه تحریم‌ها، عدم سرمایه‌گذاری، کسری بودجه دولت و کاهش فروش نفت، ایران در سال آینده در رکود تورمی به‌سر می‌برد.
سجاد برخورداری، دانشیار اقتصاد دانشگاه تهران می گوید:« در سال 1403 رشد اقتصادی کمتری را نسبت به سال 1402 خواهیم داشت. در حالی که برآوردها حاکی از رشد 7 درصدی برای نیمسال دوم 1402 است و در نیمسال اول نیز رشد اقتصادی کمی بیشتر از 7 درصد بود، در سال 1403 به دلیل پر شدن ظرفیت‌ها، رشد اقتصادی در بهترین حالت و در صورتی که اتفاق پیش‌بینی‌نشده‌ای رخ ندهد و تحریم‌ها به واسطه انتخابات آمریکا تشدید نشود، 5 درصد خواهد بود و تکرار رشد 7 درصدی سال 1402 بعید به نظر می‌رسد.
در سال 1402 بخشی از رشد اقتصادی به دلیل ظرفیت‌های خالی اقتصادی‌ای بود که به دلیل تحریم و کرونا ایجاد شده بود و در این سال به نوعی پر شد. همچنین حدود 3 درصد این رشد به واسطه فروش نفت و درآمدهای نفتی بود.»