با تقسیم نقش‌ها و مسئولیت‌ها میان دولت و مردم، امکان مشارکت بیشتر مردم در جهش تولید فراهم خواهد شد. دولت با انجام اقداماتی از قبیل ایجاد ثبات اقتصادی، طراحی حوزه‌های یکپارچه مشارکت مردمی، طراحی نظام انگیزش مشارکت و توانمندسازی، بستر لازم برای مشارکت مردمی را فراهم خواهد کرد. از طرفی، مردم با تکیه بر اصول بهره‌وری فرد و پایبندی به این اصول می‌توانند نگرش بهره‌وری را در خود احیا و تقویت کرده و عملکرد مبتنی بر بهره‌وری داشته باشند.
به گزارش پایگاه خبری بهره ورنیوز، مهدیه شاه‌جمالی، کارشناس داده‌پردازی سازمان ملی بهره‌وری ایران در وبسایت این سازمان نوشته است:
توسعه و پیشرفت همواره مهم‌ترین آرمان نظام حکمرانی جوامع بوده و رشد اقتصادی به‌دلیل تأثیر بالقوه بر این مهم، یکی از اصلی‌ترین موضوعات مورد توجه در عرصه سیاستگذاری است. رشد اقتصادی و به‌عبارتی جهش تولید از محل (1) افزایش منابع و عوامل تولید و (2) بهره‌وری منابع و عوامل تولید حاصل می‌شود. بررسی تحولات اقتصادی کشور در دهه 1390 و تجربه رشدهای اقتصادی بی‌ثبات و ناپایدار، نشان‌دهنده عدم ثبات اقتصاد کلان و بی‌توجهی به ارزش‌افزوده منابع است. از آنجا که منابع محدود، نیازهای نامحدود بشر را کفایت نمی‌کند، ارتقای بهره‌وری منابع و عوامل تولید بسیار مهمتر و ضروری‌تر از افزایش منابع است.
منابع و عوامل تولید شامل پنج گروه نیروی انسانی، سرمایه، فناوری، مدیریت و مصارف واسطه می‌شود. از میان عوامل پنج‌گانه مذکور، نیروی انسانی به‌عنوان اصلی‌ترین عامل تولید شناخته می‌شود. علت این امر را می‌توان در مواردی از قبیل قدرت اراده، تصمیم‌گیری و به‌کارگیری دانش مطرح کرد. به‌عبارتی، نیروی انسانی به‌واسطه اراده، انتخاب و استفاده از دانش، تأثیر بسزایی در شکل‌گیری زنجیره نتایج (خروجی، پیامد و اثر) خواهد داشت.
اگرچه عوامل سرمایه، فناوری، مدیریت، مصارف واسطه و همچنین شرایط محیطی بر جهش تولید تأثیر زیادی دارند، اما تمام عوامل مذکور وابسته به اراده، انتخاب و دانش عامل انسانی (با هر نوع مسئولیت در خانواده و اجتماع) بوده و از این عامل تأثیر می‌پذیرند، بنابراین آنچه ضرورت دارد این است که عامل انسانی قائل و معتقد به استفاده کارا و اثربخش از منابع و عوامل توليد کالا و خدمات باشد تا حداکثر خروجی حاصل شود و به اهداف موردنظر دست یابد.
در‌واقع، عامل انسانی با اعتقاد به ضرورت بهره‌وری در عملکرد و اهمیت نگرش مبتنی بر بهره‌وری، امکان تحول در تولید کالا و خدمات را فراهم میکند؛ چراکه بهره‌وری به‌عنوان ابزاری برای بهبود وضعیت اقتصاد یک کشور شناخته می‌شود. در واقع بهره‌وری از طریق افزایش کارایی و اثربخشی طرح‌ها و اقدامات، این امکان را فراهم میکند که در فرایند تولید تحولی صورت گیرد.
می‌توان گفت بهترین راه تحقق شعار «جهش تولید با مشارکت مردم»، از طریق شناخت بهره‌وری، شکل‌گیری نگرش بهره‌وری و عملکرد مبتنی بر بهره‌وری در بین آحاد مردم است. به بیانی، آگاهی از مفهوم بهره‌وری و شناخت عملکرد مبتنی بر بهره‌وری و درک آثار بهره‌وری توسط مردم، می‌تواند منجر به ارتقای بهره‌وری و جهش تولید از طریق ایجاد تحول در تولید کالاها و خدمات و در نهایت رشد اقتصادی و پیشرفت شود. علت این مسئله به اصول بهره‌وری فردی اشاره دارد. فرد بهره‌ور به‌واسطه قائل‌بودن به اصول انجام درست کار درست، که تعریفی آسان از مفهوم بهره‌وری است، می‌تواند تحول‌آفرین باشد.
به‌طور کلی، مشخصه افراد بهره‌ور به اصولی از قبیل (1) گسترش دانش و مهارت (2) به‌کارگیری درست منابع و امکانات (3) مدیریت زمان (4) مدیریت ارتباطات (5) پایبندی به اهداف (6) مؤثر و مولدبودن (7) پایبندی به مرزهای صحیح کار و زندگی اشاره دارد. فرد بهره‌ور، با پایبندی به این اصول، امکان اصلاح عملکرد و رفتار را فراهم میکند و می‌توان ادعا کرد بخش بزرگی از تحقق بهره‌وری وابسته به همین اصلاحات فردی خواهد بود.
از آنجا که بهره‌وری در زنجیره نتایج اقدامات نمود پیدا میکند، یک هدف مشترک است و همه آحاد مردم با آن مواجه هستند. در نهایت، بهره‌وری افراد در بازده کلی نهادهای (1) خانواده، (2) سازمان‌ها (3) گروه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی (4) ارکان حکومتی منعکس می‌شود، بنابراین آگاهی از اصول بهره‌وری و پایبندی به آن توسط آحاد مردم، می‌تواند زمینه‌ساز تحول در تولید کالا و خدمات و جهش در تولید شود.
با این وجود، تحقق این مشارکت همچنان نیازمند بسترسازی و توانمندسازی توسط دولت است. چنانچه دولت زمینه ورود و مشارکت مردم را فراهم کرده و تسهیل کند، امکان این مشارکت فراهم خواهد شد، در غیر این صورت، امکان و فرصتی برای ورود و مشارکت مردم وجود نخواهد داشت. بی‌تردید حضور دولت و ملت در کنار هم منجر به رشد و پیشرفت خواهد شد و همکاری، هماهنگی و هم‌افزایی این دو رکن در جامعه بستر جهش تولید را فراهم میکند.
شعار سال 1403، برای ششمین سال متوالی بر اهمیت جهش تولید و رشد اقتصادی اشاره داشته و لازم است سازوکار مناسب برای تحقق این مهم طراحی و پیاده‌سازی شود. بدین منظور، 8 اصل تحقق شعار سال در قالب شکل زیر پیشنهاد می‌شود:
همان‌طور که شکل فوق نشان می‌دهد، با تقسیم نقش‌ها و مسئولیت‌ها میان دولت و مردم، امکان مشارکت بیشتر مردم در جهش تولید فراهم خواهد شد. دولت با انجام اقداماتی از قبیل ایجاد ثبات اقتصادی، طراحی حوزه‌های یکپارچه مشارکت مردمی، طراحی نظام انگیزش مشارکت و توانمندسازی، بستر لازم برای مشارکت مردمی را فراهم خواهد کرد. از طرفی، مردم با تکیه بر اصول بهره‌وری فرد و پایبندی به این اصول می‌توانند نگرش بهره‌وری را در خود احیا و تقویت کرده و عملکرد مبتنی بر بهره‌وری داشته باشند. قطعا پایبندی به بهره‌وری در تمام امور تولید کالا و خدمات، توسط مردم امکان رشد اقتصادی و جهش تولید را به همراه خواهد داشت.
در پایان پیشنهاد می‌شود، برای عملیاتی‌سازی شعار سال، مراحل مختلف پایش و ارزیابی تمام مداخلات این حوزه از قبیل (1) ارائه گزارش سه ماهه از وضعیت مشارکت مردم (2) ارائه آمار و اطلاعات فصلی، 6 ماهه و 9 ماهه میزان رشد اقتصادی از محل مشارکت صورت گرفته، به‌صورت سازمانی، بخشی و منطقه‌ای ارائه شود. امید است، با تقویت نگرش و عملکرد مبتنی بر بهره‌وری و پایبندی به آن، جهش تولید در کالا و خدمات تحقق یابد و رشد و پیشرفت لازم برای تأمین امنیت اقتصادی و رفاه مردم فراهم شود.
مطالب مرتبط: