جذب سرمایهگذار خارجی میتواند فرصتهای بیشماری را برای استارتاپها و شركتهای در حال رشد فراهم آورد. این فرآیند نه تنها منابع مالی مورد نیاز برای توسعه و نوآوری را تأمین میكند، بلكه میتواند به انتقال دانش و فناوری، افزایش بهرهوری و ایجاد اشتغال كمك بیشماری كند. با این حال، برای بهرهبرداری موفق از این فرصتها، استارتاپها و شركتها باید به دقت چالشهای موجود را شناسایی و برای غلبه بر آنها برنامهریزی كنند.
به گزارش پایگاه خبری بهره ورنیوز، در این میان فعالان حوزه سرمایهگذاری باور دارند اصلیترین دلیل جذب نشدن سرمایهگذارهای خارجی به كسبوكارها و استارتآپهای ایرانی، تحریمهای اعمالشده بر ایران است. به گفته آنها در صورت جذب شدن سرمایهگذارهای خارجی كسبوكارهای ایرانی میتوانند در سطح بینالمللی رقابت كنند. جذب سرمایهگذاران خارجی به عنوان عاملی حیاتی در افزایش شكوفایی اقتصادی كشورهای مختلف شناخته میشود.
وجود پتانسیلهای بكر در اقتصاد ایران موضوعی است كه بهشدت موردبحث قرارگرفته است و بهطور گسترده به آن تاكید میشود. بااینحال، علیرغم پتانسیل اقتصادی قابلتوجه، ایران برای به دست آوردن موقعیت برجسته در اقتصاد جهانی با تداوم موضوع اقتصاد بیمار تلاش كرده است. شاخصهای عینی نشاندهنده تفاوت قابلتوجهی بین ظرفیتهای موجود و عملكرد واقعی در ایران است.
متأسفانه، ایران شكاف قابلتوجهی بین سهم تولید ناخالص داخلی، صادرات و تجارت جهانی در رابطه با شاخص اندازه زمین خود دارد. این تناقض در سایر كشورهای رقیب و نوظهور مشاهده نمیشود. از دلایل سختی جذب سرمایههای خارجی و ورود تكنولوژیهای جدید میتوان به عدم شناخت كافی و واقعی شركتهای خارجی از ایران، پیچیدگیهای اداری، مالی، بینالمللی و ریسكهای غیر قابل محاسبه در ایران اشاره کرد.
از دیگر عوامل موثر میتوان به بروزرسانی شركتها و نهادهای ایرانی با قوانین و مقررات بینالمللی جدید كه در طی این سالها تغییراتی داشته است اشاره كرد.
هدفگذاری برای جذب سرمایهگذاری خارجی از سوی استارتآپها
در عین حال جذب سرمایهگذار خارجی، یكی از مهمترین اهداف استارتاپها و شركتهای در حال رشد است كه به آنها امكان میدهد تا منابع مالی، دانش فنی و شبكههای بینالمللی لازم برای توسعه و نوآوری را به دست آورند. این امر نه تنها به افزایش اعتبار و شهرت جهانی آنها كمك میكند، بلكه میتواند دروازههایی به سوی بازارهای جدید را گشوده و به انتقال تجربیات بینالمللی منجر شود.
با این حال، جذب چنین سرمایهگذارانی نیازمند درك عمیقی از بازارهای هدف، تحمل ریسك و توانایی ارایه طرحهای استراتژیك است. استارتاپها برای جذب سرمایهگذار خارجی لازم است طرحهای تجاری قوی و جذابی ارایه دهند كه نشاندهنده پتانسیل رشد و سودآوری آنها باشد. آنها باید قادر به بیان واضح نقاط قوت و مزیتهای رقابتی خود باشند و اطمینان حاصل كنند كه محصولات و خدماتشان ارزشی جدید و منحصربهفرد به بازار ارایه میدهند.
جذب سرمایهگذار خارجی میتواند به توسعه اقتصادی كشور میزبان كمك كند و به ایجاد شغل و افزایش بهرهوری نیروی كار منجر شود. اگرچه جذب سرمایه خارجی به كسبوكارهای ایرانی یكی از راههایی است كه باعث رشد آنها در بازار داخلی و ورود به بازار جهانی میشود.
با وجود این، موانع قانونی و مقرراتی، ریسكهای سیاسی و اقتصادی، مشكلات فرهنگی و ارتباطی، عدم شفافیت و فساد، محدودیتهای بازار و دسترسی و مسائل مربوط به محیط زیست و اجتماعی همگی میتوانند مانعی برای جذب سرمایهگذاران خارجی باشند.
همچنین تحریمها باعث شده است سرمایهگذاران خارجی تمایل زیادی برای ورود به این بازار نشان ندهند. سید حسین سجادی نیری، رییس هیاتمدیره انجمن سرمایهگذاری خطرپذیر در این باره به پیوست گفت: «با توجه به شرایط ایران از جمله تحریمها و مشكلاتی كه به بار میآورند و آماده نبودن بسترهای قانونی، جذب سرمایهگذار خارجی سختتر از باز كردن قفل سرمایهگذاری در داخل كشور است.» به گفته سجادی نیری، حجم سرمایهگذاری داخلی كشور تناسبی با حجم نقدینگی و میزان پولهای سرگردان در بازارهای دیگر مانند ملك، طلا، ارز و رمزارز ندارد.
او اضافه كرد: «ما باید اول قفل پیش پای سرمایهگذاری داخلی را باز كنیم زیرا اگر این قفل باز نشود و سرمایهگذاری داخلی رونق پیدا نكند، طبیعتاً انتظار برای سرمایهگذاری خارجی منطقی نیست. قفل سرمایهگذاری داخلی هم بیشتر مربوط به بحث اگزیت و خروج، بورسی شدن كسبوكارها و حمایت دولت از سرمایهگذاریهای مراحل اولیه و بورسی است.»
او درباره تاثیر سرمایهگذاری خارجی افزود: «معمولاً سرمایهگذاری خارجی با اسمارت مانی همراه است و قطعاً حجم سرمایهگذاری ما را چند برابر میكند. علاوه بر این كسبوكارهای ما را به تجربیات جدید و جهانی نزدیك و كمك میكند به بازارهای جهانی وصل شوند.»
به گفته رییس هیاتمدیره انجمن سرمایهگذاری خطرپذیر، برای رونق بازار سرمایه داخلی، باید مساله اگزیت و بورسی شدن كسبوكارها برطرف و دولت مجاب به ایجاد مشوق شود. او درباره همكاری با نهادهای داخلی افزود: «ما در تلاش برای تاسیس یك شركت مشترك با صندوق نوآوری شكوفایی هستیم تا آن را تبدیل به یك CVC كنیم و برای بانكها و بازار سرمایه الگویی شود تا بتوانند از مزیتهای قانون جهش تولید دانشبنیان استفاده كنند.»
شركتهای داخلی ارزش خود را با ورود سرمایه خارجی پیدا میكنند
رضا قوامیپور، كارشناس فعال در زمینه راهاندازی كسبوكار باور دارد هر چقدر راه ورود سرمایهگذاران خارجی باز شود، به تبع آن اكوسیستم نوآوری رشد خواهد كرد و شركتهای داخلی ارزش واقعی خود را در بازار جهانی پیدا میكنند.
او در این باره گفت: «با ورود سرمایهگذاران خارجی شركتهای ما ارزش واقعی خودشان را پیدا میكنند و شركتها در كنار رقبای خود در كشورهای همسایه، ارزش بالاتری پیدا خواهد كرد.» او ادامه داد: «اگر سرمایهگذاران خارجی وارد اكوسیستم نوآوری ما شوند، علاوه بر اینكه این اكوسیستم رشد خواهد كرد و شركتهای جدیدتری وارد بازار خواهند شد، رقابت بین سرمایهگذاران مختلف شكل خواهد گرفت و ارزش واقعی كسبوكارها نشان داده میشود.»
قوامیپور توضیح داد: «ما باید تلاش كنیم شركتهایی را كه در پورتفوی ما قابلیت بینالمللی شدن دارند به بازارهای خارجی معرفی میكنیم. گاهی این شركتها با هویتهای جدید در كشورهای دیگر شروع به كار میكنند تا بتوانند سرمایهگذار خارجی جذب كنند.
كار دیگری كه باید انجام دهیم كشف فرصتهای موجود در اكوسیستم نوآوری كشورهای دیگر است. باید ببینیم در كشورهای دیگر چه سرمایهگذارانی وجود دارند، اكوسیستم سرمایهگذاری خطرپذیر در آن كشورها چگونه است و چطور میشود با این سرمایهگذاران وارد همكاری شد.»
او درباره جذب این سرمایهگذاران به كسبوكارهای ایرانی گفت: «ما سعی میكنیم بازار كشورهای مختلف را بررسی كنیم، با سرمایهگذاران آنها جلسات مختلف برگزار كنیم و تمام تلاشمان این است آنها مایل به سرمایهگذاری در شركتهای ایرانی شوند. گاهی ممكن است این اتفاق بهطور مستقیم در شركتهای داخل ایران نیفتد و نیاز به ایجاد شركتی با هویت جدید در خارج از ایران باشد.»
تحریمها اصلیترین چالش برای ورود سرمایهگذاران خارجی
به گفته قوامیپور، تحریمها از اصلیترین چالشهای شركتهای ایرانی برای معامله با سرمایهگذاران خارجی است. او درباره سایر چالشهای كسبوكارهای ایرانی توضیح داد: «چالشی كه از سمت خود ما وجود دارد این است كه به دلیل اینكه شركتهایمان را در یك فضای آكواریومی رشد دادهایم، با ادبیات بینالمللی و مسیری كه برای ورود به این فضا پیش روی خود دارند آشنا نیستند و این نیاز به تمرین و استمرار دارد.»
او درباره كسبوكارهایی كه احتمال موفقیت بیشتری در فضای بینالمللی دارند گفت: «استارتآپهایی كه انعطافپذیریشان با فضای بینالمللی راحتتر انجام میشود، یعنی میتوانند سریعتر زیرساختهایشان را با بازارهای خارجی منطق كنند و تیمهایشان را با ادبیات بینالمللی تطبیق دهند، در این مسیر موفقتر خواهند بود. قطعاً برای موفقیت تیمها باید علاوه بر اینكه چابكی لازم را دارند، ریسكپذیر باشند.»
قوامیپور در نهایت گفت: «بسیاری از تیمهایی كه من میبینم مایلاند به فضای بینالمللی و جذب سرمایهگذار خارجی ورود كنند، رویایی در سر دارند و برای آن اقدامی نمیكنند. مهمترین نكته برای جذب سرمایهگذار خارجی جسارت و شهامت است.»