بهره وری کلید توسعه اقتصادی است و توسط چهار مؤلفه مرتبط با یکدیگر هدایت می شود: نوآوری؛ آموزش؛ کارایی در تخصیص و استفاده از منابع؛ و زیرساخت های فیزیکی و نهادی.
به گزارش پایگاه خبری بهره ورنیوز، فاطمه ماهی دشتی، کارشناس بهره‌وری در مجله بهره‌وری این هفته، موضوع نقش بهره وری در رشد و توسعه اقتصادی را با 4 مولفه مرتبط تشریح کرده است.
بدون بهبود در بهره وری، هیچ رشد اقتصادی – چه پایدار و چه فراگیر – وجود نخواهد داشت. برای افزایش بهره وری، چهار جزء باید با هم کار کنند: نوآوری، آموزش، کارایی و زیرساخت. که یک به یک این مولفه ها نیازمند مشارکت بخش دولتی و خصوصی است.
نقش محوری بهره وری
یکی از مهم ترین درس های اقتصاد این است که بهره وری کلید رشد اقتصادی است. بهره وری دغدغه اصلی پدران اقتصاد مدرن، آدام اسمیت و دیوید ریکاردو، در قرن هجدهم بود، زمانی که به مزایای حاصل از تخصص گرایی و تجارت توجه داشتند.
در قرن بیستم، جان هیکس و جوزف شومپیتر بر بهره وری در شرایطی تأکید کردند که کشورهای توسعه یافته در «رکود بزرگ» قرار داشتند. اخیراً، بهره‌وری مورد توجه اقتصاددانان نگران کشورهای در حال توسعه ای قرار گرفته است که در جستجوی رشد پایدارند. به عنوان مثال، مطالعه ای که بر اساس نمونه بزرگی از کشورها توسط ویلیام ایسترلی و راس لوین انجام شده است نشان می دهد که رشد اقتصادی عمدتاً با رشد بهره وری توضیح داده می شود.
همچنین تجزیه و تحلیل انجام شده بر روی 132 کشور نشان می دهد که رشد تولید ناخالص داخلی سرانه در سطح جهانی با رشد بهره وری در دوره ۲۰۴-۱۹۶۰ همبستگی زیادی دارد (با ضریب همبستگی 0.86). علاوه بر این، حدود نیمی از واریانس سرانه تولید ناخالص داخلی در بین این کشورها در مدت مشابه با واریانس بهره‌وری توضیح داده می‌شود.
بهره وری چیست؟
بهره وری در تئوری اقتصادی به شکل نسبت خروجی به ورودی تعریف می شود. این به این معناست که چگونه منابع ورودی مانند سرمایه و نیروی کار برای تولید خروجی اقتصادی استفاده می شود. بهره وری عمدتاً توسط چهار مؤلفه رشد می کند: نوآوری، شامل ایجاد فناوری های جدید؛ آموزش برای گسترش این فناوری های جدید و توسعه ظرفیت نیروی کار؛ کارایی برای بهبود تخصیص موثر و منعطف منابع برای تولید در بخش های مختلف؛ و زیرساخت، چه فیزیکی (حمل و نقل، تامین انرژی، و سیستم های مخابراتی) و چه نامشهود (نهادهای دولتی و محیط اقتصاد کلان)، برای حمایت از فعالیت بخش خصوصی (شکل 1). این چهار مولفه با هم مرتبط هستند و بر یکدیگر تأثیر می گذارند.
در ادامه این مولفه ها را مورد بحث قرار داده و بررسی می کنیم.
مولفه 1: نوآوری
نوآوری شامل ایجاد فناوری های جدید، محصولات جدید و فرآیندهای جدید است که به طور بالقوه می تواند منجر به توسعه فعالیت هایی با ارزش افزوده بالا شود. نوآوری در محیط‌هایی رخ می دهد که سرمایه‌گذاری کافی و پایدار در زمینه تحقیق و توسعه از سوی بخش خصوصی و دولتی، دانشمندان و مهندسان شایسته، مؤسسات تحقیقاتی با کیفیت بالا، شرکت‌های با ظرفیت ترویج و حمایت از نوآوری، همکاری بین دانشگاهیان و صنایع و حفاظت از مالکیت معنوی داشته باشند.
مولفه 2: آموزش
آموزش دانش و مهارت‌های مورد نیاز برای فعالیت‌های اقتصادی، انتشار و ترویج فناوری‌ها و فرآیندهای موجود که منجر به بهره‌وری بالاتر در صنایع می شود، و فراهم کردن محیطی که در آن ایده‌های جدید تولید و به فناوری و فرآیندهای نوآورانه تبدیل می‌شود، ظرفیت انسانی را توسعه می‌دهد.
کشورها برای افزایش بهره وری نیاز به یک سیستم آموزشی قوی دارند که آموزش ابتدایی و متوسطه را برای همه فراهم کند و آموزش عالی و آموزش مستمر در دانشگاه و صنعت را ارتقا دهد. برابری در دسترسی به فرصت های آموزشی یکی دیگر از معیارهای مهم کیفیت سیستم های آموزشی است.
مولفه 3: کارایی
کارایی به معنای اثربخشی و تخصیص به موقع سرمایه و نیروی کار از طریق بازطراحی مداوم مشاغل در بخش ها تعریف می شود. کلید کارایی، باز طراحی بخش های اقتصادی و شرکت ها و تخصیص و استفاده منعطف از منابع است. تحول ساختاری به سمت بخش‌های با ارزش افزوده بالا (از کشاورزی به صنعت و خدمات) در کشورهای توسعه‌یافته رخ داده و در کشورهای در حال توسعه ادامه دارد.
بازطراحی شرکت ها به معنای مرگ شرکت های ناکارآ، و رشد شرکت های مولد و ظهور شرکت های کارآی جدید است. برای تحقق این بازآفرینی، انعطاف پذیری تخصیص و استفاده از منابع حیاتی است. با این حال، سخت گیری های نظارتی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه مانع پذیرش فناوری‌ها و فرآیندهای جدید، ظهور شرکت‌های جدید و انتقال شرکت‌ها از بخش‌های غیررسمی به رسمی شده است.
بار سخت گیری های نظارتی می تواند تأثیر منفی بر بازارهای کالا و کار داشته باشد. به ویژه در کشورهای در حال توسعه که فاقد حکمرانی شفاف و مؤثر هستند، ممکن است منجر به سطوح بالای فعالیت های غیر رسمی شود زیرا شرکت ها از فعالیت در بخش های رسمی دلسرد شده و در عوض کسب و کار خود را خارج از چارچوب قانونی اداره می کنند.
مولفه 4: زیرساخت
زیرساخت، چه فیزیکی و چه نامشهود، چهارمین مؤلفه ارتقا دهنده بهره وری است. زیرساخت های فیزیکی شامل سیستم های حمل و نقل، مخابرات و تامین انرژی است. جنبه های ناملموس شامل نهادهای عمومی و محیط اقتصاد کلان است. نهادهای عمومی خوب نهادهایی هستند که از مالکیت معنوی افراد و شرکت ها محافظت می کنند، تصمیم گیری های سیاستی خود را شفاف می کنند، بودجه خود را هدر نمی دهند، امنیت عمومی قابل اعتمادی را برای شهروندان و سازمان ها تامین می کنند و یک محیط اقتصادی کلان با ثبات را حفظ می کنند.
به نوبه خود، یک محیط اقتصاد کلان باثبات با تراز بودجه پایدار دولت، پس‌انداز ملی کافی، بدهی در سطح قابل مدیریت و نرخ تورم پایدار بدون تورم بالا و همراه با کاهش تورم مشخص می‌شود.
نتیجه گیری
بهره وری کلید توسعه اقتصادی است و توسط چهار مؤلفه مرتبط با یکدیگر هدایت می شود: نوآوری؛ آموزش؛ کارایی در تخصیص و استفاده از منابع؛ و زیرساخت های فیزیکی و نهادی.
نیازهای سرمایه گذاری و سطح فوریت اصلاحات در چهار مؤلفه اصلی بهره وری از کشوری به کشور دیگر متفاوت است و به طور کلی به مرحله توسعه اقتصادی کشور مرتبط است. کشورهای توسعه یافته – به دلیل اینکه در فناوری پیشرو هستند و رشد اقتصادی کمتری دارند – معمولاً باید ترویج نوآوری را در اولویت قرار دهند و در عین حال بار نظارتی را نیز کاهش دهند.
کشورهای در حال توسعه معمولاً باید تقویت زیرساخت های فیزیکی و نهادی و سیستم های آموزش ابتدایی و متوسطه را در اولویت قرار دهند. هر کشوری در مرحله متفاوتی از توسعه قرار دارد و از نظر محرک های بهره وری دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود است. دولت‌ها می توانند از این اطلاعات برای تعیین اولویت‌ها و طراحی سیاست‌ها و برنامه‌ها برای هدف قرار دادن این محرک‌ها استفاده کنند، به‌ویژه جایی که دستاوردهای بهره‌وری به اقدامات جمعی و کالاهای عمومی بستگی دارد.
= = = = = = = =
این مطلب، ترجمه مقاله ای با عنوان Productivity as the Key to Economic Growth and Development نوشته «یون کیم جوان، نورمن لوایزا و کلودیا مزا کوادرا» (Young Eun Kim, Norman Loayza, and Claudia Meza-Cuadra) بوده، که در Research & Policy Briefs منتشر شده است.
روزهای جمعه میتوانید در پایگاه خبری بهره ورنیوز، ترجمه مقالاتی در حوزه بهره وری را که در معتبرترین مراجع منتشر شده است، را با عنوان «مجله بهره وری» مطالعه کنید.
مطالب مرتبط:
مجله بهره‌وری (9): ضرورت ارتقای بهره‌وری کشاورزی در دنیای امروز
مجله بهره‌وری (8): کارایی، اثربخشی و بهره‌وری؛ سه مفهوم پرکاربرد که با هم اشتباه گرفته می‌شوند
مجله بهره‌وری (۷): ضرورت ارتقای بهره‌وری در همه واحدهای سازمانی
مجله بهره‌وری (6): تأثیر مشارکت کارکنان بر بهره‌وری
مجله بهره‌وری (5): هوش مصنوعی و رشد بهره‌وری
مجله بهره‌وری (4): هوش مصنوعی و وعده‌های آن برای افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی
مجله بهره‌وری (3): چگونه می‌توان بهره‌وری را افزایش داد؟
مجله بهره‌وری (2): بهره‌وری چیست؟ مک کینزی پاسخ می‌دهد
مجله بهره‌وری (1): شرکتهایی که بالاترین بهره‌وری را دارند، چه تفاوت عملکردی با دیگران دارند؟