گزارش «روند جایگاه دانشگاههای ایرانی در رتبه‌بندی‌های جهانی و عوامل موثر بر آن» توسط سازمان ملی بهره وری ایران منتشر شد
به گزارش پایگاه خبری بهره ورنیوز به نقل از وبسایت سازمان بهره وری، امروزه دانشگاهها به‌عنوان نهادهای آموزشی، پژوهشی و فناوری یکی از مهمترین و موثرترین اجزا در اقتصاد دانش‌بنیان محسوب می‌شوند. «پیشتازی در عرصه تولیدات علمی جهانی به عنوان یکی از لوازم اقتدار ایران»، «قرار گرفتن ایران در جایگاه الهام‌بخشی و مرجعیت علمی در منطقه و جهان اسلام» و «قدرت گرفتن دیپلماسی علمی کشور» موجب اهمیت رتبه‌بندی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی شده است به‌نحوی که این موضوع از مهمترین دغدغه‌های سیاست‌گذاران حوزه علم و فناوری محسوب می‌شود.
از زمان ایجاد اولین رتبه بندی ملی دانشگاهها توسط Report World & News US در سال ،1983 تعداد رتبه بندی ها، چه در سطح ملی و چه جهانی ، به طور چشمگیری افزایش یافته است.
علاوه بر رتبه بندی های جهانی شناخته شده (آی اس سی، تایمز، شانگهای و کیواس)،حداقل 20 رتبه بندی دیگر نیز وجود دارد. بیش از 58 کشور دارای حداقل یک رتبه بندی ملی هستند و برخی از آنهابیش از یک رتبه بندی دارند. رتبه بندیها تأثیر شگرفی بر جامعه دانشگاهی، دانشجویان و خانواده های آنان در انتخاب محل تحصیل و در برخی موارد بر تصمیمگیر یهای سیاسی دولتها دارند.
با این حال، اکثریت قریب به اتفاق موسسات آموزش عالی و دانشجویان تحت تأثیر این رتبه بندیها قرار نداشته و در واقع ابعاد آنها در این نظامات نمیگنجد. رتبه بندیها نتیجه اجتناب ناپذیر آموزش عالی انبوه، رقابت و تجاری سازی در سراسر جهان هستند.
با این حال شناخت مبانی نظری و خاستگاه این رتبه بندیها کمک میکند ضمن بهره گیری ابزاری از این نظام ها برای
ارتقای منزلت و جایگاه علمی کشور، هوشیاری و تیزبینی در به کارگیری آنها حفظ شود. در این بخش پس از احصای
برخی مبانی نظری، نقایص و چالشها و تأثیرات این نظامها بر سیستم آموزش عالی کشورها شرح داده خواهد شد.
این گزارش می افزاید که ادراک خبرگان از روند تغییرات نشان می دهد نگرانی جدی نسبت به کاهش رشد و یا حتی
نزول جایگاه دانشگاههای کشور وجود دارد. دو عامل مهم «کاهش مراودات بین المللی دانشگاهها و اساتید با مجامع
علمی جهان» و «کاهش انگیزه اساتید و دانشجویان برای پرداختن به امور علمی باتوجه به مشکالت اقتصادی و تحوالت
اجتماعی» در سالهای اخیر به عنوان بازدارنده بهبود جایگاه دانشگاهها و یک عامل «نهضت توسعه فناوری و نوآوری
و زیست بوم دانش بنیان در کشور» به عنوان عامل پیشران شایان توجه است.
این در حالی است که میانگین رتبه دانشگاههای ایرانی در رتبه‌بندی QS با بهبود همراه بوده است (از 639 در سال 2018 به 565 در سال 2025) در حالی که میانگین رتبه دانشگاههای کشور در دو نظام تایمز و شانگهای روند نزولی داشته است (روند نزولی در تایمز تحت تاثیر افزایش تعداد دانشگاههای ایرانی است).
علاقه مندان برای مطالعه متن کامل این گزارش میتوانند به این پیوند مراجعه کنند.
مطالب مرتبط:
دانشگاه بهره‌ور؛ شاید وقتی دیگر؟!
وزیر جدید علوم و دانشگاه نوآور و کارآفرین
رتبه‌بندی دانشگاههای برتر آمریکا در سال ۲۰۲۴ + نمودار
دانشگاه، بهره‌وری و اشتغالزایی
استخدام قابل توجه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در اروپا
فارغ التحصیلان کدام دانشگاهها، بنیانگذار استارتاپ‌‌ها شده‌اند؟ + نمودار